30 Ağustos 2007 Perşembe

Bilinmeyen Püf Noktalar

klimayı açınca aracınız hararet yapıyorsa;

klimayı açınca araç hararet yapıyorsa iki durum söz konusu olabilir; araç motorunun radyatöründe bir sorun olabilir. radyatörün içi ya kireç yapmıştır, ya da kötü hava şartlarından dolayı dışarıdan radyatör peteklerinin arasına çamur dolmuştur. aracın radyatörünü tazyikli su ile yıkatmakta fayda vardır.

diğer ikinci bir durum ise soğutma fanından kaynaklı olabilir. klima açıldığında soğutma fanı devamlı çalışmaktadır. eğer fan, herhangibir arızadan dolayı çalışmıyorsa araç yine hararet yapacaktır.

yakıt türü :

aracınızda kullandığınız yakıt türü araç performansını etkileyen önemli unsurlar arasındadır. Özellikle "oktan" son günlerde dikkatimizi çeken konular arasında.

peki nedir bu oktan?
benzinin patlamaya karşı olan direncine "oktan" denilmekte. benzin, üretiliği petrol kökenine göre değişik özellikler göstermektedir. bütün benzinler asfalt tabanlı ve parafin tabanlı ham petrol ürünlerinin belirli oranlarda karışımları ile elde edilir. bu karışıma göre ise benzin kalitesi değişkenlik gösterir.

oktan dereceleri belirli bir aralıkta değişir. Örneğin 50 oktan derecesi 3. sınıf yakıtlardaki, 110 oktan derecesi ise uçak yakıtlarındaki değerdir. eğer aracınızda kullandığınız benzin 50 oktan ise kullandığınız yakıt yanma sırasında patlamaya karşı az direnç gösterecek ve yandıkça patla***** darbe etkisi ile pistonlarda bir sarsıntı meydana getirecektir. yüksek oktan dereceli benzinlerde ise bunun tam tersi bir olay meydana gelecek, motor zorlanmayacak ve sürüş kalitesi artacaktır.



uzun yol Öncesi :

eğer uzun yola çıkacaksanız kesinlikle yola çıkmadan önce yeteri kadar uyuyup dinlenin ve çok fazla yemek yemeyin, aksi taktirde yediğiniz yemek rehavete kapılmanıza ve uykunuzun gelmesine sebep olabilir.

yaz aylarında kaporta bakımı :

yaz aylarında sıcak hava ve güneş ışığı kışı aylarında ise yağmur ve çamur aracınızın boyasına büyük ölçüde zarar verdiğinden otomobilinizin renginin kısa sürede solmasını istemiyorsanız aracınıza en az yılda iki kez cila yaptırmanız gerekmektedir. Özellikle aracınızın rengi kırmızı, siyah veya beyaz ise çünkü bu renkler diğer renklere göre asit ve güneş ışınlarından çok daha fazla zarar görürler. aracınıza cila yapılması, aracın boyasına parlaklık kazandırdığı gibi, boyanın korunması ve boyadaki ufak çiziklerin giderilmesini de sağlayacaktır.

aracınızdaki koltuk başları :

aracınızdaki koltuk başları olası bir arkadan çarpma halinde boynunuzda meydana gelebilecek bir zedelenmeyi engellemesi için aracınıza yerleştirilmiştir ve kesinlikle görüşün iyileştirilmesi vs. gibi sebeplerle araçtan sökülmemelidir.

kullandığınız lastiklere dikkat :

Ülkemizde lastiklerin geniş tabanlı lastiklerle değiştirilmesi yada aynı lastik dış çapında kalınmakla birlikte 14 yerine 15 jant kullanılması oldukça sık görülen bir durumdur. bu uygulamaların yapılmasının en yaygın sebebi yol tutuşu artırdığı inancıdır. oysa kuru havada gerçektende geniş tabanlı lastikler daha iyi yol tutuşu sağlarken ıslak zeminde tam tersi bir tutum sergileyerek sizi zor durumlara sokacaktır.yine jantların değiştirilmesi de lastik yanaklarının daralmasının sağla***** yüksek hızla girilen virajlarda daha iyi bir yol tutuş sağlarken aynı oranda özellikle ülkemizde oldukça sık olarak görülen çukur yada bozuk zeminlerden geçerken rotillere ve jantlara zarar verecek ve aracınızın konforunu büyük ölçüde azaltacaktır.

yangına dikkat:

aracınızdaki olası bir yangın anında yangın söndürücünüzü kullanırken kutuyu asla rüzgara karşı durup sıkmayın, eğer rüzgar kuvvetliyse tüpün içinden boşalan yangın söndürücü alevler yerine sizin üzerinize gelebilir. böyle bir durumda ters taraftan dolaşılmalıdır

2.el otomobil alırken nelere dikkat edeceksiniz? :

aracın camında sileceklerin ve fren disklerinde de balataların yarattığı derin çizikler varsa; (normal şartlarda 100.000km civarından önce rastlanmaz)
vites topuzu, flaşör, rezistans, havalandırma düğmeleri, el freni kolu ve direksiyon simidi aşındığını gösterir bir şekilde parlıyor, üzerlerindeki yazı yada logolar silinmeye başlamış ve renkleri solmaya yüz tutmuşsa, (normal şartlarda 80.000km civarından önce rastlanmaz)
aracın fren, debriyaj ve gaz pedallarının lastikleri çok aşınmışsa, (normal şartlarda 100.000km civarından önce rastlanmaz)
kilometre kadranının kokpite bağlandığı yerde çizik, boyada dökülme veya kadranın montajında bir yamukluk varsa(normal şartlarda hiç olmaz)
o aracın kilometresinden şüphelenmekte haklısınız demektir.


tümseklere yaklaşırken dikkat! :

Ülkemizde çok sık rastladığımız tümseklerden geçmeden önce yavaşlanmalıdır. ve tümseklerden ve çukurlardan geçerken tümseğe ya da çukura kadar aracınızı frenlemeli fakat aracınızın tümseğin ya da çukurun üstüne gelmesinden önce fren kullanılmalıdır. Çünkü frene basarak tümseklerden ya da çukurlardan geçmek aracınızın amortisörlerine ve yürüyen aksamına ciddi şekilde zarar verir.

yakıt tasarrufu :

bilindiği gibi otomobiller en çok, kalkış esnasında ve yüksek devirlerde yakıt tüketirler. bu otomobillerin yüksek ivmelenmeye sahip olduklarında normalden daha fazla yakıt tüketmesi ile açıklanabilir.bu sebeple aracınızın tükettiği yakıttan tasarruf etmek ve aracınızın yakıt tüketimini optimum değerlerde kalmasını sağlamak istiyorsanız aracınızı kullanırken ani kalkışlardan kaçınmalı ve hızlanırken aracınızın gaz pedalına yavaş bir şekilde basarak, hızlanmak için gaz pedalına uyguladığınız basıncı yavaş yavaş arttırmanız gerekmektedir

otomobilde pasta cila :

otomobilinizin daha güzel görünmesi için yaptırdığınız pasta cila işlemi bilinçsizce yapılırsa boya yüzeyini zedeler. pasta cila sonrası, boya yüzeyi kısa bir süre için parlasa bile birkaç yıkamadan sonra eskisinden daha mat ve incelmiş olarak kötü bir görünüm sergiler.

kaza sonrası yapılması gerekenler.:

kazadan sonra mutlaka kontak kapatılmalı ve yakıt deposunda olası bir sızdırmaya ve bundan dolayı ortaya çıkabilecek yangın ya da patlama ihtimaline karşı kaza geçiren araç etrafında sigara ve benzeri mamuller içilmemelidir.

püf noktası :

tehlikeli durumlarda yapılması gerekenler
otomobil kullanırken !
kaza anında !
gece yolculuğu sırasında !
yağmurlu havada !
kayma esnasında !
yola Çıkmadan Önce !
İkinci el araç alırken nelere dikkat edilmeli !

tehlikeli durumlarda yapılması gerekenler :

kaymanın kontrolü
araçlarda kayma lastiklerin yeri tutmamasından dolayı meydana gelir. kaymanın önlenebilmesi çeşitli faktörlere bağlıdır: aracın önden veya arkadan çekişli olması; kaymaya neden olan yol yüzeyinin kaplı olduğu malzeme veya üzerine yayılmış olan materyalin cinsi (kum, yağ, kar, çiğ, vs.) kaymanın şiddetini ve yönünü etkiler. bunlar araçta başlayan kaymayı önleme açısından önemlidir.

arkadan Çekişlilerde:
arkadan çekişli araçlarda kayma aracın arka kısmının sağa veya sola savrulmasıyla meydana gelir. aracın arka kısmı, ön kısma doğru hareket ederek bazı hallerde tamamen dönmesine ve kontrolün tümüyle kaybolmasına yol açar. bu gibi durumlar, virajlara, aracın yeri tutma limitlerinin çok üstünde girildiğinde veya viraj içinde kuvvetli fren yapıldığında meydana gelir.

araçtaki kaymayı kontrol altına almak için:
* ayağınızı gaz pedalından çekin. kesinlikle frene dokunmayın. kayma anı frenden dolayı meydana gelmiş ise ayağınızı fren pedalından çekin. debriyaja basmayın ve direksiyonu çok hafif bir şekilde tutun.
* direksiyonu aracın arka kısmının kaydığı yöne doğru çevirin. aracın arkası sağa doğru savrulmuş ise direksiyonu sağa doğru çevirin. direksiyonu çok fazla turda kaymanın olduğu tarafa doğru çevirmekte iyi değildir. araç bu kez ters yöne savrulabilir. bu yüzden direksiyondaki hareketler kontrollü ve yumuşak olmalıdır.

Önden Çekişlilerde:
Önden çekişli araçlarda kaymaya aracın çok hızlı ve ani gazlamalarla -sert hız artırmakla- veya virajlarda ani sürat yükseltilmesiyle meydana gelir.

bu durumda:
* debriyaj ve fren pedallarından uzak durun (dokunmayın).
* aracın direksiyonunu dönmek istediğiniz yöne doğru yavaşça çevirin ve sert hareketlerden sakının.
* aracı durdurmaya çalışmayın, gaz pedalına yavasça basıp çekerek aracın öne olan ivmesini kontrol altına alın.

dört tekerlek Çekişlilerde:
dört tekerde kayma genel olarak ani fren yapımı esasında meydana gelir. kaygan zemin üzerinde ani fren aracın tekerleklerinin kilitlenmesine ve aracın kilitlenmesine neden olur. kontrol altına alabilmek için:
* fren pedalından ayağınızı çekin, aracın tekerleklerinin dönmesini sağlayın.
* debriyaj pedalına dokunmayın.
* direksiyon hakimiyetini tekrar ele aldığınızda, direksiyonu düz tutarak aracı normal konumuna getirin.
* frenleri yavaş bir biçimde pompala***** aracın durmasını sağlayın.

hareket halindeki aracın Ön cam ının kırılması:
hareket halindeki araçlarda, özellikle süratli hareket eden araçlarda ön camın kırılması kazaya neden olabilir: cam kırıldıktan sonra öne doğru kaybettiğiniz görüs açısını tekrar kazanmaya çalışın. elinizle camı kırıp görüşü sağlamaya çalışmayın. aynalardan yararlanarak aracınızı yolun sağ tarafına park etmeye çalışın. sağ tarafa aracı park ettikten sonra, flaşörleri açın ve dikkatlice aracın dışına çıkın. aracın cama yakın olan kalorifer ve havalandırma deliklerine gazete kağıdı koyun cam parçacıklarının bu kısımlara düşmelerini önleyin. gazete kağıdı yoksa bez parçası da kullanabilirsiniz. sonra krikonun arka kısmı ile camı içerden dışarı doğru kırın. bu işlem üst köşelerden ortaya doğru yavaşça yapılmalıdır. cam lastiğini dikkatlice çıkarıp temizledikten sonra, yeniden kullanılabileceği için bagaja koyun. gazete kağıdına birikmiş cam parçalarını bir naylon torba içine koyun ve en yakın çöp bidonuna atın. bu durumda takabileceğiniz bir gözlük varsa ne iyi. Öylece en yakın cam tamircisine kadar gidin. bu arada ihmal edilmemesi gereken bir husus, kalorifer deliklerinin elektrikli bir süpürgeyle temizlenmesidir. ne kadar dikkat edilirse edilsin, deliklere cam parçacıkları düşmüş olabilir.

yüksek hızla lastik patlaması:
patlayan, arka lastiklerden biriyse, arabanın arkası sağa veya sola doğru kaymaya başlar. Ön lastiklerden biri patlamışsa, mümkün olduğu kadar fren yapmamaya çalışın. Ön lastiklerden biri patladığı zaman araç lastiğin patladığı yöne doğru kuvvetlice çekilir. bu durumda direksiyonla, aracı düz bir doğrultuda tutmaya çalışın ve yavaş frenleme ile durmasını sağlayın.

derin sudan geçmek:
taşmış dereler, nehirler veya büyük su birikintilerinin içinden geçerken aracınızın hızını kesin. aracın geçtiği kısımdaki suyun derinliği önemlidir. genel olarak araçlar, radyatör pervanelerinin alt kısmına kadar suya girebilirler. normal olarak radyatör pervanesinin yerden yüksekliği 25-30 santimetre arasındadır. bu mesafe aracın tekerleklerinin orta noktası ile lastiklerin yere değdiği nokta kadardır. bu ölçümlerden de anlaşılacağı gibi mütevazi bir aile otomobili 25-30 santimlik bir su birikintisinden geçebilecek yetenektedir. bu noktanın üstüne su geldiği takdirde, su damlacıklarını kuvvetli bir sprey gibi motorun üstüne püskürtür. bu su bombardımanı bujilerin ve distribitörün ıslanmasına neden olur ve araç stop eder. tam su birikintisinin ortasında da kalır. suya 1 veya 2. vitesle girin. böyle yapıldığında su lüzumsuz olarak sağa sola sıçramaz. sürat yavaş fakat aracın devri yüksek olmalı. sudan geçiş sırasında vites değiştirmeyin. geçtikten sonrada frenleri kontrol edin. frenler sık ve kesik basılarak kontrol edilebilir.

araçlarda yangın:
araçlardaki yangının önüne geçilmezse, büyük bir trajedi meydana gelebilir. buharlaşmış benzin tutuşarak deponun alev almasına neden olur. bir süre sonrada araç infilak edebilir. araçta duman tespit edildiği an durdurulmalı. sonra anahtar üzerinde kontak kapatılmalı. direksiyonun kilitlenmemesine dikkat edilmeli. aksi halde, gerektiği takdirde aracın itilmesi mümkün olmaz. bütün yolcular dikkatlice dışarı alınmalı. motor kaputu kısmi olarak açılmalı. böylece alevlerin büyümesi önlenmiş olur. İmkan varsa akü kutup başı sökülmeli.yangın söndürücü varsa kullanılmalı; yoksa, battaniye veya oto kılıfından yaralanılmalı. bu örtüler alevlerin oksijen alıp büyümesini önleyecektir. hava almayan alev söner. olay kum zemin üzerinde meydana gelmişse, alevin üzerine kum atılarak söndürülebilir.

hemzemin geçitlerden geçerken:
tren yollarının kara yoluyla kesiştiği geçitlerde çok dikkatli olmak gerekir. sağa sola bakıp oyalanmadan karşıya geçin. büyük bir hızla üzerinize gelen trenin durabilmesi için oldukça uzun bir mesafeye ihtiyaç vardır. araç geçit içinde stop edip kalmışsa hemen yolcuları indirin ve emin bir noktaya geçmelerini sağlayın. aracı iterek karşıya geçmek mümkün değilse, birinci vitese takın ve kontağı açıp kapayın. bu şekilde aracın ileri doğru hareketini sağlarsınız. bu şekilde de hareket ettirmek mümkün değilse, en yakın aracın halatla sizi çekmesini sağlayın...

otomobil kullanırken ! :

genelde sürücüler otomobillerine gereken önemi göstermezler. bu nedenle uzun vadede araçta meydana gelen tahribat, daha önemli boyutlara ulaştığı için, hem emniyet açısından hem de ekonomik açıdan daha büyük masraflar yaratarak tehlike oluşturur. bazı konularda dikkat edilmesi gereken hususları saymak gerekirse ;

otomobilin periyodik kontrolü sırasında göstergelerin (benzin, yağ, hararet göstergesi gibi) doğruluk payı saptanmalı ve eksilen sıvılar yenilenmelidir.

otomobili uzun süre kızgın güneşin altında bırakmak son derece tehlikelidir çünkü camların kapalı olması iç sıcaklığı arttırıp ön paneli deforme eder. aynı zamanda bu sıcaklık kapı ve cam kenarlarındaki lastiklerde deformasyon ve çatlamalar meydana getirerek suyun otomobile sızmasına neden olur. bunu en aza indirmek için sıcak günlerde camları biraz açık bırakmak, lastikleri vazelinlemek gerekir.

otomobili sıcaktan korumak için bilinenin aksine ağaçlıklı bir yere parketmek son derece sakıncalıdır. Çünkü bitkilerden dökülen polen ve benzeri maddeler otomobilin boyasına zarar verir.

ani sis baskını ; İlk sis tabakasına rastlar rastlamaz alınacak önlem ayağı gazdan çekip mutlaka vitesi küçültmektir. bunu başka hiçbir alternatifi yoktur, aksi takdirde kendinizi çok büyük bir tehlikenin içine atmış olursunuz. hızınızı azaltıp görüş mesafesinde yolunuza devam edebilirsiniz.

klimalar ufak bir kompresör yardımı ile işler ve motor gücü kaybına sebep olur. ani akselerasyon gerektiren durumlarda kapatılırsa, güç kaybı önlenmiş olur.

kaza anında ! :

otomobilden çıkmadan önce kendinizin güvende olduğundan emin olun.

kaza yerinden sonra değil önce ve diğer araçların sizi görebileceği bir yerde durulmalıdır.

diğer araçları uyarmak için dörtlü flaşörler yakılmalı ve kaza eğer gece meydana gelmiş ise farlar da yakılarak kaza yeri aydınlatılmalıdır.

eğer yaralı varsa ilk önce ambulans daha sonra da polis çağırılmalıdır.

kontak kapatılmalı ve kaza geçiren araç etrafında sigara ve benzeri mamuller içilmemelidir.

eğer bir yangın durumu söz konusu ise müdahaleye önce yolcuların bulunduğu bölgeden başlanmalıdır. daha sonra yangının başladığı yere ve en son da yakıt deposuna müdahalede bulunulmalıdır.

gece yolculuğu sırasında !:

takip mesafesi 3 saniyeye çıkarılmalıdır.

kesinlikle uykulu ve alkollü halde yola çıkılmamalı eğer gerekiyorsa araç güvenli bir yer park edilip dinlenilmelidir.

eğer karşıdan uzunlarını yakmış bir araç geliyorsa kesinlikle cevaben uzunlar yakılmamalı, kısa aralıklarla selektör yaparak yavaşlayın ve farlara bakmak yerine yolun orta sağına bakın.

yağmurlu havada !

silecekleri çalıştırmaktan kaçınılmamalı, eskimesini engellemek için ön cam tamamen kapandıktan sonra çalıştırılmamalıdır çünkü bilinen görüşün aksine sileceklerin lastikleri çalışarak eskimez. görüşünüzün kapandığı bir, iki saniye bile son derece vahim sonuçlar doğurabilir

silecekler sollama esnasında son hızda çalıştırılmalıdır.

kalorifer sistemi ve arka cam rezistansları çalıştırılmalı gerekirse bir bez ile ön cam silinerek görüş alanı yaratılmalıdır.

gündüz dahi olsa kısa farlar yakılmalıdır.

kısa aralıklarla araç güvenli bir yerde durdurularak ön, arka farlar, stoplar, sinyaller ve fren lambaları silinmelidir.

su birikintilerine girildikten sonra ıslanan fren balatalarını kurutmak için kısa bir süre frene hafifçe basılmalıdır.

araca binmeden önce ıslanan ayakkabıların acil bir durumda fren pedalından kaymasını engellemek için bir bezle taban kısmı silinmelidir.

yağmurlu havalarda gaza gereğinden fazla basmak, sert bir şekilde frene basmak, ani bir şekilde direksiyonu çevirmek ve debriyajdan ayağın hızlıca çekilmesi kayma hareketini daha kolay başlatacağından bu hareketlerden özellikle kaçınılmalıdır.

yağmurun ilk yağdığı an yol yüzeyinde birikmiş olan toz ve yağlar yolu daha da kayganlaştıracağı için bu dakikalarda hız yavaşlatılmalı ve ani hareketlerden kaçınılmalıdır.

sağanak yağmur esnasında oluşan su birikintilerine girerken aquaplaning (su yastığı üstünde kayma) olayı oluşur. bu durumlarda direksiyon sıkıca tutulmalı ve hız kesmek için ayak gazdan çekilmeli, frene çok yavaş basılmalı (eğer abs varsa sonuna kadar basılmalıdır) ve ani haraketlerden kaçınılmalıdır.

Özellikle lastiklerinizin dış derinliği 3 mm'den az ise öndeki aracın lastik izleri takip edilerek kayma riski azaltılabilir.


kayma esnasında !:

eğer yokuş çıkarken geriye doğru kaymaya başlarsanız ayağınızı yavaş yavaş gaz pedalından çekin ve zemine tutunma sağlanınca yavaş yavaş tekrar basın.

kayarken savrulmayı engellemek için direksiyonunuzu kayma yönüne doğru çevirin, kesinlikle tekerleklerin kızaklamasına sebep olacak şekilde frene basmayın, unutmayın dönmeyen ön tekerleklere yön verilemez. eğer kızakladıysanız hemen fren basıncını azaltın ve tekerleklerin dönmesini sağlayın ama sakin ayağınızı frenden tam olarak çekmeyin (abs varsa sonuna kadar basmak gereklidir)

unutmayın sizi probleme sokan neyse problemden çıkaracak da odur. gaza gereğinden fazla basmışsanız ayağınızı gazdan çekin, frene çok bastıysanız frendeki basıncı azaltın, direksiyonu sert bir şekilde çevirmişseniz direksiyonu yumuşatın, ayağınızı debriyajdan sert çekmişseniz tekrar debriyaja basın.

yola Çıkmadan Önce !:

lastik havalarının tam ve dış derinliklerinin en az 3mm olup olmadığı kontrol edilmelidir.

Ön ve arka emniyet kemerlerinin çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.

sinyallerin ve farların çalışıp çalışmadıkları kontrol edilmeli eğer aralarında çalışmayan varsa kesinlikle tamir edilmeden yola çıkılmamalıdır.

camlar, sinyaller ve farlar temiz olmalı, görüş tam sağlanmadan yola çıkılmamalıdır.

araçta boşta eşya olmamalıdır. bunlar ani bir fren esnasında ciddi yaralanmalara sebep olabilir ya da meşguliyet vererek tek başlarına birer kaza sebebi olabilirler.

araçta yangın söndürücü ve ilkyardım çantası bulundurmadan yola çıkılmamalıdır.

kalorifer sisteminin çalıştığından ve hava kanallarının (özellikle ön) açık olduğundan emin olmadan yola çıkılmamalıdır. Özellikle yağmurlu havalarda kalorifer sistemi ve rezistanslar görüşü sağlamada önemli bir etkendir.

silecek suyu, yağ seviyesi, akü su seviyesi kontrol edilmeli eğer eksikse tamamlanmalıdır.

İkinci el araç alırken nelere dikkat edilmeli !:

Öncelikle ruhsat sahibinden otomobil satın almaya özen gösterilmelidir.

aracıdan otomobil alınıyorsa ruhsat sahibiyle görüşülmek istendiği belirtilmeli ve mutlaka görüşülmelidir.

nakil vasıtaları vergi dairesine giderek aracın borç durumuna bakılmalıdır.

aracın şahsi dosyası istenmeli ve bağlı olduğu trafik şubesinden haciz işlemi olup olmadığına bakılmalıdır.

jant alırken nelere dikkat edilmeli ? :

Çoğumuz jantları otomobilin çekiciliğini arttıran dış görünüm unsurlarından biri olarak biliriz. ancak jantlar, sadece otomobilin görünümüne değil, performansına ve yol tutuşuna önemli katkıda bulunur.

otomobil teknolojisinde kısa sürede yaşanan baş döndürücü gelişmeler, motor ve karoser kadar jantların tasarımında da kendini gösteriyor. Özellikle jantın ağırlığı, ölçüleri, konstrükisyonu ve dizaynında yapılan değişiklikler, otomobillerin performansını ve
yol tutuşunu önemli ölçüde arttırıyor. bununla birlikte, son yıllarda yapılan araştırmalar jantın, fren sisteminin soğutulmasında da etkili olduğunu gösteriyor. bu nedenle jant hazırlanırken, mümkün olduğunca dayanıklı ve aynı zamanda kollu tasarım olmasına dikkat ediliyor. otomobil yol alırken, jantın rotasyonuyla sirküle edilen hava, kolların arasından fren diskine iletiliyor ve böylece frenlerin daha verimli olması sağlanıyor.

Ölçüsü nasıl olmalı ?

otomobilin motor gücü, ağırlığı ve büyüklüğü gibi unsurlar, jant ölçülerinin belirlenmesinde büyük rol oynuyor. yüksek güç üreten bir motorun gücünü yola aktarabilmesi için çekişinin iyi olması, bunun için de lastik yüzeyinin uygun genişlikte olması gerekiyor. dolayısıyla lastikle jant genişliği uyumlu olmalı. küçük sınıftaki otomobiller için 12 inçten başlayan jant çapı, büyük ve yüksek performanslı otomobillerde 20 inçe kadar çıkıyor. jant malzemesinin dayanıklılığı da önemli bir faktör. Özellikle ülkemiz yol şartları göz önüne alınacak olunursa, jantın sağlamlığı daha da önem kazanıyor. Çünkü kalitesiz bir jant, darbelere dayanıklı olmadığı taktirde ölümcül kazalara neden olabiliyor. Çelik ve hafif metal alaşımlı olmak üzere iki gruba ayrılan jantlar, motorsporlarından elde edilen tecrübelerle geliştiriliyor. böylece daha sağlam ve uzun ömürlü olması sağlanıyor. alüminyum, çelik, titanyum, magnezyum ve son alarak da karbonfiber malzemesinin de katılımıyla farklı ağırlık ve dayanıklılıkta üretilen jantlar, tek ya da çok parçalı olabiliyor.

Çok parçalısı daha avantajlı

İki veya üç parçadan oluşan bir jantın, tek parçalıya göre önemli bir avantajı, daha sağlıklı ve tamir edilebiliyor almasıdır. herhangi bir darbe nedeniyle jantın kenarı hasar hasar gördüğünde, sadece o parçanın değiştirilmesi mümkün oluyor. ancak tek parçalı bir jant zarar gördüğünde yenisiyle değiştirmek gerekiyor. Çok parçalı jantın bir diğer kolaylığı, her tip otomobilde kullanılabilmesi.

farklı ölçülerdeki ara parçalar kullanılırken, jantın ka, jantın karosere göre içeri veya dışarıya doğru konumlanması sağlanıyor. böylelikle iz genişliği de değiştirilerek, otomobilin yere tutunma gücü artırılıyor. jantın göbeği olarak adlandırılan bölüm de yine lastiklerin öz genişliğini etkiliyor. uluslar arası olarak et harfleriyle simgelenen ofset değeri, jant dış kenarının (o çizgisi) poryaya olan uzaklığını ifade ediyor.

jant alırken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur üreticilerin belirlediği değerlerin dışına çıkılmaması. türkiye'de hem yerli hem de ithal birçok jant markası var. jantların tse standartlarına uygunluk belgesi mutlaka olmalı.

kayarken dikkat :

sürüş esnasında bir kayma durumu ile karşılaşırsanız ani fren yapmaktan kaçının. unutmayın sizi probleme sokan neyse problemden çıkaracak da odur. gaza gereğinden fazla basmışsanız ayağınızı gazdan çekerek yavaşlayın, frene fazla bastıysanız fren basıncını azaltın, direksiyonu sert bir şekilde çevirmişseniz direksiyonu yumuşatın, ayağınızı debriyajdan sert çekmişseniz tekrar debriyaja basın.

kışın boşa atmayın! :

kış şartlarında lastikleriniz çok iyi durumda olsa bile ani hızlanma ve ani frenden kaçınınız. aracınızı daima viteste sürünüz. Öndeki araçla normalden daha fazla takip mesafesi bırakıp, önce vites küçülterek daha sonra pompala***** fren yapınız.

camda buğu sorunu :

kış aylarında hepimizin karşı karşıya olduğu sorunlardan biri buğu sorunudur. gerçekten de araçlarımızın camlarının buğulanması çoğu zaman hem görüş alanımızı kısıtlaya rak hem de oluşan buğuyu temizlemek uğruna gösterdiğimiz çabalar esnasında oldukça tehlikeli durumların oluşmasına sebebiyet verirler. genellikle buğuyu çözmek için kullandığımız araçlarımızın kaloriferleri de bu sorunu bertaraf etmede yetersiz kalırlar. eğer bu buğuyu çok kısa bir sürede çözmek istiyorsanız her zaman yaptığınız gibi aracınızın kaloriferini sıcak konumuna getirip çalıştırın fakat bununla birlikte aracınızın güneşliklerini de aşağıya indirin. yükselen sıcak hava güneşliklerin içine dolarak arcınızın camında oluşan buğuyu çok kısa sürede çözecek ve size güvenli bir sürüş imkanı sağlayacaktır.

islak ayakkabılar :

Özellikle yağmurlu havalarda aracımıza binmeden önce ıslanan ayakkabılarımız aracımız hareket halinde iken ani bir durum karşısında pedallardan ka***** sizi içinden çıkılması çok zor durumlara sokabilir. bunun engellemek için eğer ayakkabılarınız ıslanmış ise aracınızı çalıştırmadan önce mutlaka bir bez yardımı ile eğer yoksa aracınızın da ki paspas yardımı ile ayakkabılarınızın tabanlarını kurulayıp yola kendinizin ve diğer araç sürücülerinin güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde çıkın.

sigorta acentesi :

trafik kazalarından sonra, sigortalı ihbarını ilk olarak acenteye yapar. acente hasar anında direktiflerini verip sigortalıyı yönlendirir. ancak bilgisiz ve tecrübesiz bir elemanın vereceği direktiflerle değişik problemler yaşanabilir. bunun için , bağlı bulunduğunuz sigortayla birlikte, acentenizi de doğru seçmelisiniz.

amortisör bakımı :

otomobillerin en önemli parçalarından olan amortisörleri kısa zaman aralıkları ile kontrol etmeniz, aşınmış ve bozulmuş amortisörlerin yaratacağı tehlikelerden korunmanızı sağlar. bunun için aracınızı amortisörlerin olduğu noktalardan aşağıya doğru bastırıp bırakın eğer aracınız bir defadan fazla esniyorsa amortisörlerinizde bir problem var demektir

oksijen :

seyahat esnasında aracın bir penceresinin aralık bırakılması aracın içerisindeki oksijenin bitmemesini sağla***** uykunuzun gelmesini engelleyecektir.

hava yastıklarına dikkat :

günümüzde bir kaza sırasında son derece yararlı ve çoğu zaman hayat kurtarıcı olan hava yastıkları, 1.65’ten kısa boylu yolcular ve özellikle çocuklar için son derece tehlikelidir ve 1.65’ten kısa boylu kişiler ve çocuklar kesinlikle hava yastıklı bir aracın ön tarafına oturtulmamalıdır

dengeli gaz tekniği :

aracınızla seyir halinde iken, bir viraja girdiğiniz zaman araca son derece dengeli gaz vermeniz gerekir. eğer fazla gaz verirseni aracınız önden çekişli ise aracın önünün, arkadan çekişli ise aracın arkasının savrulacağını unutmayınız

yağmurlu havalarda fren :

Özellikle yağmurlu havalarda su birikintilerinden geçtikten sonra ya da aracınızı yıkattığınız zaman aracınızın fren balataları ıslanacaktır. islanmış balatalar ise aracınızın fren mesafesini uzatarak sizi tehlikeli durumlara sokabilir. fren balatalarınızın yeniden etkin çalışmalarını sağlayabilmek için araç hareket halinde iken uygun pozisyonda kısa aralıklarla fren yapılmalıdır. bu sayede ıslak olan fren balataları kuruyacak ve tekrar etkin olarak çalışacaklardır.

yüksek hızda kontrol :

aracınızla düzgün bir yolda seyrederken özellikle hızlandığınızda yada 100 km/h hıza ulaştıktan sonra aracınızda veya direksiyonunuzda bir titreme mevcut ise o taktirde aracınızın lastiklerinin balans ayarı bozulmuş demektir ve balans ayarı yaptırmanız gerekmektedir

sis :

bilindiği gibi sis yapısal olarak çok küçük su taneciklerinden oluşur. bu sebeple sisli havalarda sadece görüşün azalması değil yolun kayganlaşması da beklenmeli ve duruma uygun bir şekilde aracın hızı düşürülmelidir. bununla birlikte yine sis oluşturduğu kalın tabaka yüzünden sesleri duymamızı ve diğer araçları algılamamızı da engeller. görüşün azaldığı ve diğer araçların seslerini duymanın bu kadar önem kazandığı bu tip bir durumda sürücü tarafındaki pencere açılarak seslerin daha iyi duyulması sağlanabilir.

rölanti :

Ülkemizde genellikle hareket etmeden önce motorun rölantide ısıtılması beklenilir. oysa ki motoru rölantide ısıtmak yakıt tüketimini arttırır. otomobili üç dakika rölantide ısıtmak için harcanan benzinle yaklaşık 1 km yol yapılabilir.

kış bakımı :

yaz mevsiminde aracınızın kaportası üzerinde meydana gelen çizik, ezik ve bunun gibi hasarlar kış aylarındaki kötü hava şartları ve nem yüzünden aracınızın korozyona uğramasına sebep olabilir. bu istenmeyen durumdan korunmak için kış başlamadan önce aracınızda meydana gelmiş olan ezik, çizik gibi hasarları onarmanız veya rotuşlamanız ve bu sayede bu bölgeleri kış aylarındaki yoğun nemin yol açacağı oksidizasyon, yani paslanma olayından korumanız gerekmektedir.

yaz Öncesi genel bakım :

motor yağı ve filtresi, hava filtresi, fren hidroliği, yakıt filtresi, motor soğutma suyu ve antifriz, v ve triger kayışları, gergi rulmanı, egzoz borusu ile bağlantıları ve aracın yürüyen aksamı yaz mevsimine girilmeden önce mutlaka gözden geçirilmelidir.

balans ayarı :

yine aracınızla düzgün bir yolda seyrederken özellikle hızlandığınızda yada 100 km hıza ulaştıktan sonra aracınızda veya direksiyonunuzda bir titreme mevcut ise o taktirde aracınızın lastiklerinin balans ayarı bozulmuş demektir ve balans ayarı yaptırmanız gerekmektedir.

rot ayarı :

aracınız düz bir doğrultuda ve düz bir yolda ilerlerken eğer aracınızın direksiyonu düz değilse ya da aracınızla yine düz bir doğrultuda ilerlerken kontrollü bir şekilde direksiyonunuzu bıraktığınızda, aracınız sağa yada sola doğru çekiyorsa, rot ayarlarında bir problem var demektir ve aracınıza rot ayarı yaptırmanız gerekmektedir.

lastik rotasyonu :

araçlarımızdaki lastiklerin yerlerini zaman zaman değiştirerek onların eşit ve doğru aşınmalarını sağlayabiliriz. bu işlemi yaparken ise ön lastikleri arkaya, arka lastikleri öne ve sağdaki lastikleri sola, soldaki lastikleri de sağ tarafa gelecek şekilde yerleştirmemiz gerekmektedir.

virajda dıştaki arka lastiğin patlaması :

virajda dıştaki arka lastiğin patlaması en tehlikeli durumdur.yapılabilecek en iyi şey boş bir tarla yada boşluğa girerek durmayı denemektir.

virajda dıştaki Ön lastiğin patlaması :

virajda dıştaki ön lastiğin patlaması çok tehlikeli bir durumdur. araç direkt olarak yolun dışına doğru yönlenir. bu durumda direksiyon daha fazla kırılarak, burun yola doğru döndürülmelidir.

virajda İçteki arka lastiğin patlaması :

virajda içteki arka lastiğin patlaması her zaman daha fazla risk yaratır. panik yapmadan, gereken direksiyon hareketleri yapılarak yolda kalınmaya çalışılır.

virajda Ön lastiğin patlaması :

virajda , içteki ön lastiğin patlaması ,aracın süratiyle doğru orantılı olarak tehlikeyi arttırır. bu durumda direksiyon sabit tutulmaya çalışılarak , hafif hareketlerle yavaşlamaya çalışılmalıdır.

arka lastiklerden birinin patlaması :

düz ilerlerken arka lastiğin patlaması da az riskli bir durumdur. araç düz tutulduğu sürece problem yaratmaz.

Ön lastiğin patlaması :

aracınızla düz bir istikamette ilerlerken ön lastiklerden birinin patlaması durumunda , direksiyonu sıkıca tutarak aracınızı kontrol altına alabilirsiniz. bu oldukça az riskli bir durumdur.

lastik patlaması :

otomobil hareket halindeyken lastiklerden birinin aniden patlaması sürücüleri tehlikeli durumlarla karşı karşıya bırakabilir. bu gibi durumlarda paniğe kapılmamalı, direksiyonu iki elle sıkıca tutarak araç yolda tutulmaya çalışılmalıdır.

İlk damlalara dikkat :

yağmurlu havalarda özellikle ilk yağmur damlalarının yola düşmeye başladığı an çok tehlikelidir. yağmur damlaları yol yüzeyinde birikmiş olan toz ve yağlar ile karışarak yolu daha da kayganlaştıracağı için bu dakikalarda hız yavaşlatılmalı ve ani hareketlerden kaçınılmalıdır.

sollama anında :

yapılacak bir sollama esnasında görüşünüz çok önemlidir, kayıp edilecek 1-2 saniye bile istenmeyen sonuçların ortaya çıkmasına sebep olabilir. bu sebeple sollama esnasında tüm dikkatinizi yola vermeniz ve görüşü engelleyen tüm faktörleri ortadan kaldırmanız gerekmektedir. Örneğin yağmurlu havalarda sollama esnasında silecekler son hızla çalıştırılmalıdır.

gece saygısızları :

eğer yolculuk esnasında karşı şeritten uzun farlarını yakmış bir araç yaklaşıyorsa, kısa aralıklarla selektör yaparak yavaşlanmalı ve araca mümkün olduğunca bakma***** yolun orta sağına bakılmalıdır.

takip mesafesi :

görüşün düşük olduğu yağmurlu havalarda ve gece yolculukları esnasında takip mesafesi 3 saniyeye çıkarılarak güvenli sürüş sağlanmalıdır.

söndürücüyü kullanırken :

yangın söndürücüyü kullanırken mümkün olduğunca dik tutun ve yangını dıştan içe ve yukarıdan aşağıya söndürmeye çalışın.

kabinde yangın :

eğer aracınızın içi yanıyorsa ve siz kapıları açamıyorsanız tüpün dibi ile aracınızın camlarından birini kırıp oluşacak delikten yangına müdahalede bulunabilirsiniz

Çivili kış lastikleri :

genellikle kış aylarında araçlarımızda kullandığımız çivili kış lastikleri buzlu ve karlı havalarda üstün bir yol tutuş özelliği sergilerken kuru zeminlerde kullanımı sizi çeşitli tehlikelerin içersine sürükleyebilir. Şayet, bu çivili kış lastikleri buzlu ve karlı zeminlerin aksine kuru zeminde tam ters etki yaparak aracınızın yol tutuşunu olumsuz yönde etkiler.

kış lastiklerinin Önemi :

Özel kauçuk karışımlı kış lastiklerinin avantajları arasında , ıslak ve kuru zeminde daha iyi yol tutuşu ve direksiyon hakimiyeti,ani manevralarda aracı daha kolay kontrol edebilme imkanı,daha güvenli ve hızlı su tahliyesi, virajda ve düz yolda artan kararlılık gibi unsurlar yer alır. bu sebeplerle kış lastiklerinin kullanılması oldukça faydalıdır.

hava takviyesi :

kış aylarında lastiklerinize hava takviyesi gerektiği durumlarda, hava takviyesi yaparken lastiklerinizin soğuk olmasına dikkat etmelisiniz.

hava filtresinin kış bakımı :

aracınızda bulunan hava filtresi,kağıttan imal edildiği için kışın daha çabuk eskimektedir. kağıt olan yüzey, havadaki nemi içine hapsederek şişer ve süzme kapasitesini yitirmeye başlar. bu nedenle hava filtrelerinin belirli aralıklarla değiştirilmesi gerekir.

lastik havaları :

kış şartlarında lastiklerinizin havasını 2-3 psi arttırmalısınız. bu sayede karda ve buzda daha iyi bir çekiş elde edersiniz. lastiklerinizin havasını kesinlikle düşürmeyiniz.belli aralıklarla stepnedeki lastiğin havasını kontrol etmelisiniz.

kış Öncesi fren bakımı :

kış aylarında, ıslanmadan dolayı yolların sürtünme katsayısı düştüğü için frenlerin önemi bir kat daha artar. bunun için kışa girmeden aracınızın mutlaka fren testinden geçmesi gerekmektedir.

Öndeki araçla mesafe :

seyir halindeyken, uyulması gereken takip mesafesi, hızınızın yarısı kadardır.Örneğin 60 km ile giderken 30m uygun takip mesafesidir.
uygulanması gereken takip mesafesinin tespiti için, önünüzde seyreden aracın geçtiği bir noktayı baz alarak 88,89 sayılarını sayın. böylece gerektiğinden daha fazla öndeki araca yaklaşmamış olursunuz.

bujilerin bakımı :

motor ateşleme sisteminin en önemli parçalarından olan bujiler gerektiğinden uzun süre kullanılırlarsa, daha fazla yakıt sarfiyatına ve motorunuzda performans kaybına neden olarak motora zarar verebilir. bu sebeple otomobilinizin kılavuzunda yazan değişim zamanlarında aracınızın bujilerini değiştirmeye mutlaka özen göstermeniz gerekir.

güvenlikte elektrik sisteminin önemi :

otomobilde yangınlar genellikle elektrik ve yakıt sistemindeki problemler sebebiyle çıkmaktadır.yanlış onarımlar nedeniyle çıkan yangınların engellenmesi için, işinde uzman olmayan kişilere alarm ve teyp montajı yaptırılmamalı ve orijinali yerine daha yüksek amperli sigorta kullanılmamalıdır.

seyir halinde yangın :

araç seyir halindeyken yangın gibi bir tehlike oluştuğunda, öncelikle yapılması gereken emniyetli bir şekilde durmaktır. daha sonra motor kapatılmalı ve yangın motor bölümündeyse kaput açıldıktan sonra, rüzgar arkaya alınarak alevin dip kısmına doğru yangın söndürücü kullanılmalıdır. yakıt sızıntısı olması durumunda ise sızıntıya doğru tutularak alevle birleşmesi önlenmelidir.

kaza sonrası dikkat! :

kaza olduğunda otomobili terk etmeden önce kendi durumunuzdan emin olmadan araçtan dışarıya çıkmayın. otomobilin önünde değil, arkasında, diğer araçların sizi görebileceği bir yerde durarak, eğer aracınızın flaşörleri çalışıyorsa flaşörler yakılarak diğer araçların durumu daha önce fark etmeleri sağlanmalıdır.

kaza sonrası sigorta :

sigortalı 5 gün içerisinde hasarını sigorta şirketine bildirmek zorundadır. küçük hasarlar geçiştirilip daha sonra tamirciye gidildiğinde yaptırılma yoluna gitmek sıkça rastlanılan bir yanlıştır. sigorta şirketlerinin eski hasarları ödemek gibi bir yükümlülükleri yoktur.

kaza sonrası :

trafik kazalarında dikkat edilmesi gereken önemli konulardan biri aracı yerinden oynatmamaktır. eğer araç yerinden oynatılırsa, gelen trafik polisi araç terk tutanağı tutarak, kusurlu kişinin tespit edilemediğine dair tutanak hazırlar. aracın yerinden oynatılması nedeniyle kusur tespiti yapılmazsa , sigorta şirketi kimin kusurlu olduğunu bilmediği için değerlendirme yapamaz.

kaza sonrası gerekli evraklar :

trafik kazalarından sonra mutlaka temin edilmesi gereken evraklar şunlardır ; kaza zaptı, alkol raporu, karşı aracın ruhsat ve poliçe fotokopisi.

far camı :

zaman zaman ülkemizde çeşitli sebeplerle orijinal olmayan far kullanan araçlara rastlarız. genelde aracın dış görünüşünü güzelleştirmek için farklı far camı kullanımı son derece zararsız gözükse de, kırılan far cam larının yerine mutlaka orijinali takılmalıdır. Çünkü far cam larının üzerindeki ışığı yönlendiren prizmalar o farın reflektör ve ampul yapısına göre tasarlanmıştır.farklı bir far camı kullanımı sürücünün görüşünde yanılsamalara yol açarak ve farların aydınlatma kapasitesini kısıtlaya rak bir çok kazaya sebebiyet verebileceğinden kırılan far cam larının yerine mutlaka orijinali takılmalıdır .

orijinal ampuller :

araçların farlarında tasarlanan ampul dışında farklı güçte ve çeşitte ampul kullanılması hem elektrik tesisatına zarar verir, hem de aydınlatma açısından son derece sakıncalıdır.
daha güçlü bir ampul kullanımı gereğinden fazla aydınlatma sağla***** karşı taraftan gelenlerin gözlerini alabilir ya da daha az güçte bir ampul kullanımı ise sizin görüşünüzü kısıtla***** sizi gereksiz risklere atacağından farların ampullerini değiştirileceği zaman orijinaline sadık kalınması gerekmektedir.

sabit hızda yakıt tüketimi :

yakıt tüketiminizi etkileyen bir diğer unsur da aracınızın süratidir. saatte 90 km süratten sonra arttıracağınız her 1 km/saat?lik sürat aracınızın yakıt tüketimini %1 oranında arttıracaktır. genelde yakıt tüketiminin optimum olduğu ideal sürat sabit olarak 90 km saattir.

kış Öncesi kontrol 2 :

yine kışa girmeden önce aracınızın hava filtresi ve yağ durumu kontrol edilmeli ve eğer gerekliyse kötü hava şartlarından büyük oranda yıpranacağı da göz önünde tutularak değiştirilmelidir.

0 yorum: